Kun je minder lenen door de nieuwe leennormen?

6 september 2023

Hoeveel kan ik lenen? Dat is toch vaak het eerste wat je wilt weten als je een lening gaat afsluiten. De hoogte van je lening hangt af van je financiële situatie. Om in elke situatie tot een verstandig leenbedrag te komen, gelden er leennormen. Die zijn per 4 september aangepast. Het resultaat? De meeste mensen kunnen nu minder lenen.  

Met een hoog inkomen kun je meer lenen dan met een laag inkomen. Heb je hoge maandelijkse lasten, dan is je maximale leenbedrag weer lager. Dat is het algemene principe waarop de leennormen zijn gebaseerd. Het doel daarvan is dat je een bedrag leent dat je in principe zonder al te veel moeite kunt terugbetalen. De Vereniging van financieringsondernemingen in Nederland (Vfn) stelt de leennormen op, zodat geldverstrekkers altijd kunnen berekenen wat het maximale leenbedrag is. Als consument weet je dus ook hoeveel je kunt lenen. 

Hogere kosten = minder lenen

De leennorm verandert elk jaar. In de norm wordt namelijk gewerkt met standaardbedragen voor bijvoorbeeld levensonderhoud, kinderopvangkosten, ‘sociale participatie’ (uitjes, sport, verjaardagen) en lokale lasten. Die kosten blijven stijgen en daarop wordt de norm aangepast. Dus ook al verdien je nu misschien meer dan vorig jaar, de kosten zijn ook gestegen. Dat zou kunnen betekenen dat je ondanks je hogere inkomen toch iets minder kunt lenen volgens de leennormen. Dat is precies wat er nu gebeurt. Sinds 4 september gelden de nieuwe leennormen en die leiden ertoe dat je kredietruimte kleiner is geworden. Dat kan enkele duizenden euro’s schelen in het maximale leenbedrag. 

Hoe wordt de leennorm toegepast?

Als je zin hebt, kun je hier zien hoe de Vfn de normen toepast. Met die formule en regels is uit te rekenen hoeveel een alleenstaande of gezin maandelijks minimaal moet overhouden om van te leven. Als we het even versimpelen, komt het hierop neer. Er is een basisnorm vastgesteld (met Nibud-cijfers) en dat is het minimuminkomen voor een alleenstaande of gezin. Is je inkomen lager dan de basisnorm, dan kom je niet in aanmerking voor een lening.

Basisnorm per 4 september 2023

Als je meer verdient, wordt bij die basisnorm een bedrag opgeteld om te bepalen hoeveel je maandelijks minimaal moet overhouden om van te leven. Dat bedrag is bij mensen zonder kinderen 10% van wat je meer verdient dan het minimuminkomen (voor 2023 is dat: € 1.803). Bij alleenstaanden en gezinnen met kinderen is dat 5%. Klinkt ingewikkeld en dat is het ook wel een beetje. Een rekenvoorbeeld maakt het duidelijker. 

Stel: jij bent alleenstaand zonder kinderen, je hebt een huurwoning en je verdient €2.500 per maand. Hoeveel moet jij dan maandelijks minimaal overhouden om van te leven? Dat is € 1.302 (zie de tabel) plus 10% van het verschil tussen jouw inkomen (€ 2.500) en het minimuminkomen (€ 1.803) - 10% van € 697 = € 69,70 – en is dus: € 1.371,70. Dat is het bedrag dat je moet overhouden om van te leven en dat heet de leennorm. Dan heb je – in theorie – dus nog meer dan  € 1.100 per maand ruimte. Om te bepalen hoeveel je daadwerkelijk kunt lenen, kijkt een kredietverstrekker vervolgens ook nog naar je echte lasten. Je kunt namelijk nog meer verplichtingen hebben en je kunt bijvoorbeeld hogere woonlasten hebben. De leennorm is dus niet hetzelfde als je leencapaciteit. 

Wat betekent het in de praktijk voor jou?

Wat is er per 4 september veranderd? De bedragen van de basisnorm uit de tabel hierboven zijn verhoogd. De bedragen lagen hiervoor € 100 tot € 300 lager. En hoe lager de basisnorm, hoe meer financiële ruimte er overblijft en hoe hoger dus het maximale leenbedrag kan uitvallen. 

Hoeveel het exact voor jou scheelt, dat is niet in zijn algemeenheid te zeggen. Dat hangt helemaal van je persoonlijke omstandigheden en financiële situatie af. Maar het verschil kan aardig oplopen. Als je bijvoorbeeld door de hogere basisnorm € 150 minder leencapaciteit zou hebben per maand, kan dat tot wel € 7.500 schelen in het maximale bedrag dat je kunt lenen. 

Dat klinkt hard, maar de leennormen zijn er niet voor niets. Kredietverstrekkers willen net als jij voorkomen dat je door een te hoge lening in problemen komt. Een lening moet altijd verantwoord zijn, nu en op de langere termijn. Wil je weten wat jij op dit moment kunt lenen? Vraag dan vrijblijvend een offerte aan. Wil je meer weten over leennormen en verantwoord lenen? Neem dan contact op met mij: Danny Lindeman via 0318 – 88 88 88.